प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा भारतको तीनदिने औपचारिक भ्रमण पूरा गरी आइतबार साँझ स्वदेश फर्किनुभएको छ ।

प्रधानमन्त्री देउवा नेपाल आउने क्रममा त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा परराष्ट्रमन्त्री डा नारायण खड्काले प्रधानमन्त्री देउवाको तीनदिने भ्रमणका क्रममा भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीलगायत उच्चस्तरीय नेतृत्वसँग भएको द्विपक्षीय भेटवार्ताले आपसी सहकार्यलाई थप प्रगाढ बनाउने विश्वास व्यक्त गर्नुभएको हो । भेटमा दुई प्रधानमन्त्रीले दुई देशबीचको घनिष्ट र सौहार्दपूर्ण सम्बन्धलाई अझ प्रगाढ बनाउने उद्देश्यले जलविद्युतमा दीर्घकालीन सहयोगलाई थप मजबुत बनाउनका लागि ऊर्जा क्षेत्र सहयोगसम्बन्धी नेपाल–भारत संयुक्त भिजन वक्तव्यमा दुवै पक्ष सहमत भएका छन् । उनीहरुले सडक, रेलमार्ग, पाइपलाइन, प्रशारण लाइन र हवाई सेवाको निर्माण गरी कनेक्टिभिटी र पूर्वाधार प्रवद्र्धन गर्ने विषयमा छलफल गरेका थिए ।

मन्त्री खड्काले नेपाल र भारतबीच देहायका महत्वपूर्ण दस्तावेजहरूमा हस्ताक्षर आदानप्रदान भएको जानकारी दिनुभयो: रेल क्षेत्रमा प्राविधिक सहयोग अभिवृद्धि गर्ने एमओयू; अन्तर्राष्ट्रिय सौर्य गठबन्धनको फ्रेमवर्क सम्झौता; एनओसी र आईओसीबीच ५ वर्षका लागि इन्धन आपूर्ति गर्ने सम्झौता र प्राविधिक विशेषज्ञता आदानप्रदानका लागि एनओसी र आईओसीबीच सम्झौता। त्यसैगरी दुवै प्रधानमन्त्रीको उपस्थितिमा जयनगर–जनकपुर क्रस बोर्डर रेल लिंक परियोजना, १३२ केभीडीसी सोलु करिडोर प्रसारण लाइन आयोजना, १३२ वटा स्वास्थ्य संस्थाको निर्माण र रुपे कार्डको शुभारम्भ भएको थियो ।

भेटमा प्रधानमन्त्री देउवाले महेन्द्रनगर, नेपालगन्ज र जनकपुरबाट थप हवाई रुटका लागि भारतीय समकक्षीसँग आग्रह गरेका थिए । मन्त्री डा खड्काले नेपाल र भारतबीचको विकास र आर्थिक साझेदारीका विभिन्न प्रस्तावमा भारतका प्रधानमन्त्रीले सकारात्मक प्रतिक्रिया दिएको जानकारी दिए ।

दुई प्रधानमन्त्रीले हालै भारतबाट नेपाललाई युरिया र डीएपी आपूर्ति गर्ने जी–टु–जी व्यवस्थासम्बन्धी समझदारीपत्रमा भएको हस्ताक्षरको स्वागत गरेका छन् । प्रधानमन्त्री देउवाले आगामी मनसुनअघि १ लाख ५० हजार मेट्रिक टन मलको पहिलो खेप नेपाल पठाउन आग्रह गरेका छन् । उनले नेपाललाई कोभिड–१९ भ्याक्सिन, औषधि, तरल अक्सिजन र अन्य मेडिकल सामाग्रीमा भारतले गरेको सहयोगका लागि आफ्ना भारतीय समकक्षीलाई धन्यवाद दिए।

प्रधानमन्त्री देउवाले भूकम्पपछिको पुनर्निर्माणमा भारतले गरेको सहयोगप्रति नेपालले कृतज्ञता पनि व्यक्त गरे । भेटमा व्यापार तथा पारवहन, संस्कृति तथा पर्यटन, कृषि तथा उखु जर्मप्लाज्म क्षेत्रमा सहयोग र आपसी हित र लाभका अन्य द्विपक्षीय विषयमा पनि छलफल भएको थियो । दुवै प्रधानमन्त्रीबीच स्वास्थ्य क्षेत्रमा सहकार्यका लागि तनहुँको राष्ट्रिय श्वासप्रश्वास रोग केन्द्रलाई प्रतिष्ठानको रुपमा विकास गर्ने विषयमा छलफल भएको थियो ।

दुई नेताबीच सीमा विवादबारे छलफल भएको थियो । स्थापित द्विपक्षीय संयन्त्रमार्फत सीमा विवाद समाधान गर्ने विषयमा छलफल भएको थियो । प्रधानमन्त्री देउवाले सदियौं पुरानो, समयसापेक्ष र बहुआयामिक सम्बन्धलाई बलियो जन सम्पर्कमा जोड दिँदै नेपालले भारतसँगको सम्बन्धलाई उच्च महत्व दिएको बताए ।

सो अवसरमा भारतले नेपाललाई LOC-IV प्रस्ताव अन्तर्गतको ५० करोड अमेरिकी डलरको खर्च नगरिएको रकम उपयोग गर्न नयाँ प्रस्ताव राख्न नेपाललाई अनुरोध गरेको थियो । परराष्ट्र मन्त्रालयका अनुसार दुवै प्रधानमन्त्रीले पञ्चेश्वर जलविद्युत् आयोजनाजस्ता ऐतिहासिक आयोजनामा ​​आर्थिक र विकास साझेदारीलाई तीव्रता दिने ठूलो सम्भावना रहेको उल्लेख गरे । दुवै पक्षले पञ्चेश्वर जलविद्युत् आयोजनाको डीपीआरलाई छिट्टै अन्तिम रूप दिनुपर्नेमा जोड दिएका छन् जसले गर्दा आपसी हितमा आयोजना कार्यान्वयनमा लैजान्छ ।

प्रधानमन्त्री देउवाले भारतीय समकक्षी नरेन्द्र मोदीलाई नेपाल भ्रमणको निमन्त्रणा पनि दिएका छन् ।